Ելնելով ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակված տվյալներից՝ սույն վերլուծությունում ուսումնասիրվել է ՀՀ տնտեսության՝ վերջին ժամանակաշրջանի սոցիալ-տնտեսական զարգացումները: Մասնավորապես, դիտարկվել են տնտեսական ակտիվության՝ տվյալ ամսվա կուտակային ցուցանիշը, դրա ոլորտային բաշխվածությունը, ինչպես նաև տնտեսության առանձին ճյուղերի դինամիկան: Վերլուծվել են նաև տնտեսական զարգացումները ՀՀ արտաքին առևտրի ոլորտում, աշխատանքի շուկայում և հարկաբյուջետային հատվածում: Բացի այդ, անդրադարձ է կատարվել նաև ֆինանսական հատվածին (գնաճ, ավանդներ և վարկեր), ինչպես նաև փոխարժեքի վարքագծին:

Ներկայացվող հետազոտության նպատակն է գնահատել ՌԴ տնտեսության նկատմամբ կիրառվող՝ ներկայիս նոր տնտեսական սանկցիաների ազդեցությունը ՀՀ տնտեսության վրա։ Այդ նպատակով աշխատանքում ուսումնասիրվել են 2014 թվականից մեկնարկած սանկցիաների ազդեցությունները ՌԴ տնտեսության վրա և դրանց փոխանցումը ՀՀ տնտեսություն, ինչպես նաև էկոնոմետրիկ գործիքակազմով գնահատվել են դրանց հետևանքով ՌԴ և ՀՀ տնտեսությունների պատմական կորուստները։ Բացահայտվել են նաև 2014-ից հետո ՀՀ տնտեսության «դիմադրողականության» և ՌԴ տնտեսությունից կախվածության փոփոխությունները։

Վերոհիշյալ ուսումնասիրությունների հենքի վրա, կիրառելով էկոնոմետրիկ բազմագործոն գործիքներ (մասնավորապես՝ Structural Vector Autoregression/SVAR/ model) և ընդհանուր հավասարակշռության մոդել (Global Integrated Monetary and Fiscal/GIMF/ DSGE model),  մշակվել են 2022թ. փետրվարից մեկնարկած նոր սանկցիաների՝ ՀՀ տնտեսության վրա ազդեցության երեք սցենարներ` «հիմնական» (2022թ.` ՌԴ տնտեսության 11% անկում), «լավատեսական» (2022թ.՝ 7% անկում) և «վատատեսական» (2022թ.՝ 15% անկում)։ Սցենարների արդյունքներով 2022թ. ՀՀ տնտեսական աճը կարող է գտնվել 1.3% աճից 3.0% անկման միջակայքում, իսկ միջնաժամկետում ՌԴ տնտեսության շոկի արդյունքում ՀՀ տնտեսությունը կկորցնի իր տնտեսական ներուժի մի մասը. 2026թ. իրական ՀՆԱ-ի կորուստը մինչշոկային կանխատեսումների նկատմամբ կկազմի 5-12%։

Հաշվի առնելով առկա զարգացումների շուրջ մեծ անորոշությունը, աշխատանքում բացահայտվել են նաև դրական և բացասական հնարավոր ռիսկերը, ինչպես նաև ՀՀ համար բացվող հնարավորությունները։

Արդարադատության նախարարությունը ձեռնարկել է դատական իշխանության անկախությունը վտանգող հերթական «բարեփոխումը»: Նախարարությունը նախ փորձեց «բարեփոխումը» իրականացնել հեշտ ճանապարհով` ընդամենը սահմանելով անհամատեղելիության նոր պահանջ, որի հիմքով դատավորի լիազորությունները պետք է միանգամից դադարեցվեին: Մինչդեռ, ստանալով Վենետիկի հանձնաժողովի բացասական կարծիքը, նախարարությունը ստիպված եղավ լրամշակել իր առաջարկը: Արդարադատության նախարարությունը, սակայն, աչք փակեց Վենետիկի հանձնաժողովի առանցքային դիտարկման վրա, որը վերաբերում էր «բարեփոխմանը» հետադարձ ուժ տալու արգելքին: Արդյունքում, նախարարությունը ստեղծեց պատրանք, թե իբր իր վերջնական առաջարկը ամբողջությամբ համապատասխանում է Վենետիկի հանձնաժողովի դիտարկումներին, մինչդեռ իրականությունը միանգամայն այլ է:

Ելնելով ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակված տվյալներից՝ սույն վերլուծությունում ուսումնասիրվել է ՀՀ տնտեսության՝ վերջին ժամանակաշրջանի սոցիալ-տնտեսական զարգացումները: Մասնավորապես, դիտարկվել են տնտեսական ակտիվության՝ տվյալ ամսվա կուտակային ցուցանիշը, դրա ոլորտային բաշխվածությունը, ինչպես նաև տնտեսության առանձին ճյուղերի դինամիկան: Վերլուծվել են նաև տնտեսական զարգացումները ՀՀ արտաքին առևտրի ոլորտում, աշխատանքի շուկայում և հարկաբյուջետային հատվածում: Բացի այդ, անդրադարձ է կատարվել նաև ֆինանսական հատվածին (գնաճ, ավանդներ և վարկեր), ինչպես նաև փոխարժեքի վարքագծին:

Երևանի բյուջեի կատարման հաշվետվությունը ներկայացնում է տվյալ ժամանակահատվածում քաղաքապետարանի գործունեության հիմնական արդյունքները՝ ձեռքբերումները և կորուստները: Այն ցույց է տալիս, թե եկամուտների հավաքագրման փաստացի մակարդակը որքանով է շեղվում ծրագրային ցուցանիշից: Բացի այդ, հաշվետվությունում ցույց է տրվում, թե արդյոք ծախսերը կատարվել են նախանշված պլանին համապատասխան: Նկարագրվում է նաև փաստացի եկամուտների և ծախսերի կառուցվածքը: Սույն վերլուծության նպատակն է ուսումնասիրել Երևանի բյուջեի կատարողականը և կատարել անհրաժեշտ եզրահանգումներ:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության հակակոռուպցիոն ռազմավարության շրջանակներում ձեռնարկված առանցքային միջացառումներից էր «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի ընդունումը, որով նախատեսվում է առանց մեղադրական դատավճռի գույքի բռնագանձման կառուցակարգ:

Սույն վերլուծությամբ անդրադարձ է կատարվել օրենքի սահամանադրականության հիմնախնդիրներին: Արդյունքում վեր են հանվել սեփականության իրավունքի, օրենքի հետադարձ ուժի, արդար դատաքննության իրավունքի և մի շարք այլ հիմնական իրավունքների անհամաչափ միջամտության հարցեր:

Վերլուծությունը կարող է օգտակար լինել ոլորտի մասնագետների, փաստաբանների և իրավաբանական հանրության համար՝ օրենքի վերաբերյալ ուսումնասիրություններում և գործնական աշխատանքում։

Ելնելով ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակված տվյալներից՝ սույն վերլուծությունում ուսումնասիրվել է ՀՀ տնտեսության՝ վերջին ժամանակաշրջանի սոցիալ-տնտեսական զարգացումները: Մասնավորապես, դիտարկվել են տնտեսական ակտիվության՝ տվյալ ամսվա կուտակային ցուցանիշը, դրա ոլորտային բաշխվածությունը, ինչպես նաև տնտեսության առանձին ճյուղերի դինամիկան: Վերլուծվել են նաև տնտեսական զարգացումները ՀՀ արտաքին առևտրի ոլորտում, աշխատանքի շուկայում և հարկաբյուջետային հատվածում: Բացի այդ, անդրադարձ է կատարվել նաև ֆինանսական հատվածին (գնաճ, ավանդներ և վարկեր), ինչպես նաև փոխարժեքի վարքագծին:

Ժողովրդագրական խնդիրները ժամանակակից աշխարհի անբաժան մասն են։ Հայաստանը ժողովրդագրական խնդիրներին (ցածր ծնելիություն, արտագաղթ, «ուղեղների արտահոսք» և այլն) բախվել է անկախությունից ի վեր։ Իշխանափոխությունից հետո ՀՀ նորաստեղծ կառավարությունը երկրի բնակչության կտրուկ աճը՝ արտագաղթի տեմպերի էական նվազման և հայրենադարձության միջոցով, հռչակեց որպես ՀՀ զարգացման, այդ թվում տնտեսական զարգացման հիմնական գործոններից մեկը։ Ինչպիսի՞ պատկեր ունենք այսօր, ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվել կառավարության կողմից այդ նպատակների իրականացման համար։ Սույն ուսումնասիրությունն անդրադառնում է այս հարցերին, ինչպես նաև ՀՀ տնտեսության վրա ժողովրդագրական խնդիրների և արտագաղթի ազդեցությանը։

Միջազգային կառույցների կողմից հրապարակված ցուցանիշների և ինդեքսների ուսումնասիրությունը հնարավորություն է տալիս լուծելու երկու կարևոր խնդիր: Առաջին, համապարփակ թվային ցուցանիշների օգնությամբ գնահատել ՀՀ կատարողականը տվյալ ժամանակահատվածում, ինչպես նաև կատարել միջժամանակային համեմատություններ՝ հասկանալու, թե արդյոք երկիրը շարժվում է ցանկալի ուղղությամբ: Երկրորդ, ՀՀ կատարողականը համեմատել այլ երկրների հետ՝ պարզելու Հայաստանի հարաբերական դիրքը տարածաշրջանում և Եվրասիական տնտեսական միությունում: Այս արդյունքները կարևոր են, քանի որ օգնում են ստանալ տնտեսական իրավիճակի համակողմանի գնահատականը, ինչն անհրաժեշտ է ինչպես պետական, այնպես էլ մասնավոր հատվածի համար: Սույն վերլուծությունը միտված է վերոհիշյալ խնդիրների պարզաբանմանը:

Եվրոպական Խորհրդարանը 2022թ. փետրվարի 17-ին հաստատեց երկու կարևոր փաստաթուղթ՝ «Արտաքին և անվտանգային ընդհանուր քաղաքականության իրականացման մասին» և «Անվտանգության և պաշտպանության ընդհանուր քաղաքականության իրականացման մասին» 2021 թվականի տարեկան հաշվետվությունները։ Սույն հոդվածի շրջանակներում փորձել ենք դրանք համեմատել ԵՄ կողմից 2020-ին հաստատված համանուն փաստաթղթերի   հետ և առանձնացնել դրանցում առկա՝ Հայաստանին վերաբերելի առանցքային տարբերությունները։

Արձանագրել ենք, որ թեև ընդդիմության և անհատ գործիչների ջանքերի շնորհիվ 2021թ. փաստաթղթերում հնարավոր է եղել պահպանել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ որոշ հայանպաստ ձևակերպումներ, սակայն, ընդհանուր առմամբ, նոր փաստաթղթերից դուրս են մնացել նախորդ տարվա փաստաթղթերում տեղ գտած և Հայաստանի համար կարևորություն ներկայացնող մի շարք առանցքային ձևակերպումներ։ ՀՀ գործող իշխանությունների սիրախաղը Անկարայի և Բաքվի հետ ակնհայտորեն թուլացրել է հայկական հարցերով Թուրքիայի ու Ադրբեջանի նկատմամբ միջազգային հանրության, այդ թվում՝ ԵՄ քննադատական դիրքորոշումը։